Kanada’nın Quebec eyaletinde hükümet, kamusal alanlarda dua edilmesini yasaklamaya hazırlanıyor. Bu karar, eyaletin laiklik ilkesini güçlendirme adımlarının bir parçası olarak gündeme geldi.
Geçtiğimiz aralık ayında Başbakan François Legault, parklar ve sokaklarda insanların dua etmesinden rahatsız olduğunu belirtmişti. Şimdi ise bu söylem resmileşiyor.
Yeni Yasa Tasarısı Geliyor
Laiklik Bakanı Jean-François Roberge, bu sonbaharda kamusal alanlarda duayı yasaklayan bir yasa tasarısını meclise sunacağını açıkladı.
Roberge, yaptığı yazılı açıklamada şunları söyledi:
“Sokak dualarının artışı Quebec’te ciddi ve hassas bir mesele. Özellikle Montreal’de bu durumun yaygınlaşması hükümetimizi rahatsız ediyor.”
Henüz hükümetin Kanada Haklar ve Özgürlükler Şartı’nı baypas etmek için “notwithstanding clause” (istisna maddesi) kullanıp kullanmayacağı bilinmiyor. Ancak Legault geçen yıl böyle bir ihtimali gündeme getirmişti.
Tartışmaların Odağında Müslüman Topluluklar
Bu hamle, özellikle son aylarda Montreal’deki bazı Filistin yanlısı gösterilerde yapılan Müslüman duaları sonrasında gündeme geldi.
Legault geçen yıl,
“Sokakta diz çökmüş halde dua eden insanları görmek… Bence bunu sorgulamalıyız. Bu, görmememiz gereken bir şey,”
ifadelerini kullanmıştı.
Ancak bu açıklamalar toplumda tepki çekti. Kanada Müslüman Forumu, yayınladığı bildiride yasa tasarısının,
“Toplulukları damgalayacağını, dışlanmayı körükleyeceğini ve Quebec’in sosyal uyumunu zayıflatacağını”
söyledi.
Laiklik Kuralları Daha da Genişliyor
Quebec hükümetinin gündeminde yalnızca sokak duaları değil. Aynı zamanda:
-
Kamu çalışanlarının dini semboller takma yasağı, tüm öğretmenlere yayılacak.
-
Bu kuralın kreş çalışanlarına da genişletilmesi tartışılıyor.
-
Dini gerekçelerle yapılan bazı ayrıcalıkların sınırlandırılması da öneriler arasında.
Bu adımlar, geçtiğimiz günlerde hükümete sunulan 300 sayfalık bağımsız bir raporun önerilerinden doğdu. Raporda kamusal dualar konusunda tam bir yasak önerilmese de, kararın belediyelere bırakılması tavsiye edilmişti.
Dengeler ve Tepkiler ⚖️
Komite raporunda, Quebec’in ortak değerlerinin korunması ile dini pratiklerin kamu düzenini aşırı şekilde bozmadan sürdürülmesi arasında denge kurulması gerektiği vurgulandı.
Görünen o ki, Quebec’te laiklik tartışmaları önümüzdeki aylarda daha da alevlenecek. Bu yasa çıkarsa, sadece sokakta dua etme özgürlüğü değil, aynı zamanda eyaletin toplumsal uyumu da büyük bir sınavdan geçecek.
