Kanada, 2025’in ikinci çeyreğinde 19,5 milyar dolarlık mal ve hizmet ticaret açığı verdi. Oysa yılın ilk çeyreğinde bu rakam yalnızca 800 milyon dolardı.
Peki ne oldu da tablo bu kadar değişti?
Tarifeler ve Güçlenen Dolar Etkisi
ABD’nin Kanada mallarına uyguladığı gümrük tarifeleri ve Kanada dolarının (loonie) Amerikan doları karşısında değer kazanması ihracatı düşürdü.
Özellikle ABD ile ticaret fazlası ciddi biçimde daraldı:
-
İlk çeyrekte 31,3 milyar dolar fazladan olan rakam,
-
İkinci çeyrekte yalnızca 10,1 milyar dolara geriledi.
Ticaret Açığı Ne Demek?
Ticaret açığı, bir ülkenin ithalatının ihracatından fazla olması demek. Yani Kanada şu anda daha çok mal satın alıyor, daha az mal satıyor.
Concordia Üniversitesi’nden ekonomist Moshe Lander konuyu şöyle özetliyor:
“ABD ile ticaret savaşının ortasında ihracatın azalması şaşırtıcı değil. Kanada büyük ölçüde ihracata dayalı bir ekonomi. Evet, 20 milyar dolarlık bir açık var ama unutmayalım ki toplamda yarım trilyon dolarlık ihracat yapıyoruz. Yalnızca aynı ölçüde ithalat da yapıyoruz.”
Ancak ihracat azalınca, üretim düşüyor, bu da işçi talebinin azalmasına ve işsizliğin artmasına yol açabilir.
ABD Dışındaki Ülkelerle Ticaret
Sadece ABD değil, diğer ülkelere yapılan ihracat da düştü:
-
İlk çeyrek: 31,8 milyar dolar
-
İkinci çeyrek: 29,6 milyar dolar
Başbakan Mark Carney, bu duruma karşılık Kanada’nın küresel pazardaki rolünü artırmayı hedefliyor. Geçtiğimiz hafta Almanya’ya giderek Şansölye Friedrich Merz ile birlikte Avrupa’ya kritik madenler, enerji ve mineraller satmak için yeni fırsatlar tanıttı.
Ama uzmanlara göre Kanada bu tür ticari bağları çok daha önce kurmalıydı. Lander’a göre:
“ABD ile serbest ticaret anlaşması yapınca kendimizi güvende hissettik ve yeni ticaret ortakları aramayı bıraktık. Bunun sonucunu şimdi görüyoruz. Tarifeler gündeme geldiğinde Avrupa’dan kimse bizim yanımızda olmadı.”
Bundan Sonra Ne Olacak?
Kanada, ABD ile olan serbest ticaret anlaşması sayesinde şimdilik tarifelerin etkisini sınırlı hissediyor. Ancak bu anlaşma gelecek yıl yeniden masaya yatırılacak.
Uzmanlar, Kanada’nın pazarlık masasında güçlü bir konumda olmayabileceğini düşünüyor. Buna rağmen Carney’nin zeki ve stratejik hamleleriyle Kanada için en iyi anlaşmayı koparmaya çalışacağı umuluyor.
Görünen o ki, Kanada için önümüzdeki dönemde ticaret savaşları, güçlü dolar ve yeni ticaret ortaklıkları belirleyici olacak. Eğer yeni pazarlar bulunmazsa, ticaret açığı ve işsizlik gibi sorunlar daha da derinleşebilir.
