Toronto Belediyesi, son yıllarda özellikle varlıklı mahallelerde yayılmaya başlayan ve “iceberg home” (buzdağı ev) olarak adlandırılan tartışmalı konut tipine karşı harekete geçmeye hazırlanıyor.
Bu evler, adından da anlaşılacağı gibi, büyük kısmı yerin altında kalan devasa yaşam alanlarına sahip. Yerden bakıldığında mütevazı görünen bu yapılar, çok katlı bodrumlarıyla adeta bir buzdağı gibi: küçük bir üst kısım, dev bir yer altı hacmi ❄️
🏗️ Iceberg Home Nedir ve Neden Tepki Çekiyor?
Iceberg evler, genellikle yükseklik ve yoğunluk sınırlamalarını aşmak için tercih ediliyor. Ev sahipleri yukarı doğru büyüyemediği için çözümü aşağıya inmekte buluyor.
📌 Ancak bu durum bazı ciddi sorunları da beraberinde getiriyor:
-
🌳 Olgun ağaçların kesilmesi
-
🚧 Uzun ve gürültülü kazı süreçleri
-
🧱 Aşırı beton kullanımı
-
🏘️ Komşu yapılar üzerinde yapısal riskler
Özellikle güçlü ağaç örtüsüne sahip mahallelerde bu evler, çevreciler ve mahalle sakinleri tarafından uzun süredir eleştiriliyor.
📄 Belediye Ne Yapmayı Planlıyor?
Toronto Belediyesi’nin 18 Kasım tarihli raporuna göre şehir planlamacıları, düşük katlı konutlar için yer altı yapılaşmasına sınır getirmeyi öneriyor.
Yeni öneriler şunları içeriyor:
-
🏠 Müstakil evler ve küçük apartmanlar için asgari yer altı çekme mesafeleri
-
🚫 Çok katlı apartmanlar bu düzenlemeden muaf tutulacak
-
📏 Yer altına ne kadar derine inilebileceği net şekilde tanımlanacak
Şu anda Toronto’nun imar yönetmelikleri, küçük konutlar için yer altı sınırlarını kontrol etmiyor, bu da çok katlı bodrumların önünü açıyor.
🌿 Sayı Az Ama Etkisi Büyük
Belediye verilerine göre, 2024’ten bu yana sadece 12 iceberg ev başvurusu yapıldı. Sayı düşük görünse de, bu evler yarattıkları çevresel etki nedeniyle orantısız derecede büyük tepki topluyor.
Raporda özellikle şu riskler vurgulanıyor:
-
🌳 Ağaç kök sistemlerinin zarar görmesi
-
🏗️ Kazı sırasında çevredeki evlerin etkilenmesi
-
🌍 Beton kullanımının karbon ayak izi
Bu nedenle rapor, daha fazla bilgi toplanması talebiyle Ocak ayındaki toplantıya ertelendi.
🔥 Tartışma Yeni Değil: Hoggs Hollow Olayı
Toronto’da iceberg evler ilk kez gündeme gelmiyor.
📍 2021’de Hoggs Hollow’da planlanan bir proje için:
-
🌳 250 yıllık bir şeker akçaağacı dahil olmak üzere birçok ağaç kesildi
-
Olay büyük kamuoyu tepkisine yol açtı
-
Aynı yıl Belediye Meclisi, iceberg evlerin etkilerinin araştırılmasına karar verdi
🌍 Dünyada da Yaygın: Londra Örneği
Toronto bu konuda yalnız değil. Özellikle Londra (İngiltere), iceberg evlerin en yaygın olduğu şehirlerden biri.
🏛️ Tarihi bölgelerdeki yükseklik sınırlamaları nedeniyle bazı ev sahipleri:
-
🏊♂️ Yüzme havuzları
-
🧖 Türk hamamları
-
🍷 Şarap mahzenleri
-
🏋️ Spor salonları
-
🚨 Panik odaları
-
🏖️ Yapay plajlar
gibi ultra lüks alanları yer altına inşa ediyor.
🏙️ Asıl Sorun: Yer Üstünde Konut Yapamamak mı?
Konut savunucusu More Neighbours Toronto, konunun daha derin bir probleme işaret ettiğini söylüyor.
✉️ Belediye Meclisi’ne yazdıkları mektupta şu vurgu yapılıyor:
“İnsanlar yer üstünde konut inşa etmekte zorlandığı için yer altına yöneliyor. Bu, sağlıklı bir konut politikasının göstergesi değil.”
Grup, çözüm olarak:
-
⬆️ Konut bölgelerinde yükseklik sınırlarının artırılmasını
-
🌳 Ağaç örtüsünü koruyan ama daha fazla konuta izin veren politikaları
öneriyor.
⏳ Sırada Ne Var?
Toronto Belediyesi, iceberg evlerle ilgili düzenlemeleri Ocak ayında yeniden masaya yatıracak.
Karar, hem çevre politikaları hem de kentin konut geleceği açısından kritik bir dönüm noktası olabilir.
🧊 Yer altına inmek mi, yoksa şehirleri daha akıllıca yukarı mı büyütmek?
Toronto bu soruya cevap arıyor.
