Sharan Kaur – Eski Liberal Maliye Bakanı Bill Morneau’nun eski kabine başkan yardımcısı, şu anda Navigator’da kıdemli danışman.
Kanada’nın Kaçırdığı Dijital Fırsatlar
Son 20 yıldır Kanada, küresel dijital ekonomide seyirci kaldı:
-
Yabancı teknoloji şirketleri, fikri mülkiyetimizden ve verilerimizden değer çıkardı.
-
Karşılığında yalnızca birkaç satış ofisi ve PR kampanyası gördük.
-
Gerçek inovasyon, fikri mülkiyet sahipliği ve dijital altyapı üzerindeki egemenlik elimizden kayıp gitti.
Bir başka sorun da ticaret anlaşmalarıyla kendi ellerimizi bağlamamız ve yabancı yatırımları “ilerleme” olarak alkışlamamız oldu.
⚖️ Dijital Egemenlik Gerçeği
Asıl gerçek şu: Yabancı şirketleri yöneten yasalar, her zaman bizim yasalarımızın önüne geçiyor.
-
Geçtiğimiz yaz, Microsoft Fransa’nın hukuk direktörü, Fransız Senatosu’nda Fransız vatandaşlarının verilerinin ABD otoritelerine aktarılmayacağını garanti edemediğini itiraf etti.
-
Fransa bile verilerini koruyamazken, Kanada’nın bu konuda ne kadar naif davrandığı ortada.
Tarihi Bir Fırsat
Şimdi Kanada için ilk kez tamamen egemen bir dijital altyapı kurma şansı var:
-
Ulusal çıkarları koruyacak, demokrasiyi güçlendirecek,
-
Dünya sahnesinde güvenilir bir arabulucu rolü kazandıracak.
Bu yalnızca start-up’lara destek vermek değil; dijital omurgamızı inşa etmek, sahiplenmek ve yönetmek anlamına geliyor.
Yatırımın Gücü
Kaur’un önerisi net ama dönüştürücü:
-
Kanada yapımı, gizli/çok gizli seviyesinde bulut altyapısı,
-
Kanadalı şirketler tarafından işletilen,
-
Yapay zekâ ile desteklenen bir sistem.
Yaklaşık 1 milyar dolarlık yatırım ile:
-
Sağlık, eğitim, araştırma ve kamu hizmetleri modernleşebilir,
-
Ulusal güvenlik güçlenebilir,
-
NATO harcama taahhütlerimizin bir kısmı karşılanabilir.
️ Kapasite Zaten Var
Kanada’nın elinde bu adımı atacak yetenek ve şirketler mevcut:
-
OpenText, Bell, ThinkOn, Cohere gibi şirketler,
-
Hükümetten kritik altyapıya kadar geniş bir yelpazeye hizmet verebilecek bir “teknoloji yığını (stack)” kurmaya hazır.
Ama bunun danışmanlar ve finansçılar yerine, doğrudan stratejik Kanadalı operatörler tarafından yönetilmesi şart.
Burada kritik faktör: Hız ve siyasi irade.
Kanada’yı Ayrıcalıklı Kılacak Şey
Kanada’yı benzersiz kılacak olan yalnızca teknoloji değil, yasalar olacak.
-
Eğer kendimizi tarafsız bir veri ev sahibi olarak konumlandırırsak,
-
Yabancı vatandaşların verilerinin işlenmesini kesinlikle yasaklayan yasalar çıkarırsak,
-
Dünyada başka hiçbir ülkenin sunmadığı bir şeyi sunabiliriz: Dijital egemenlik için güvenli bir liman.
Bu, Kanada’ya ilk hareket avantajı sağlayabilir ve ülkemizi küresel güvenilirlik açısından öne çıkarabilir.
⏳ Şimdi mi, Asla mı?
Kanada, eğer bu fırsatı değerlendirmezse dijital koloni olmaya devam edecek.
Ama harekete geçerse:
-
On yıllardır yapılan hatalar düzeltilebilir,
-
Kanada dijital egemenliğin lideri olarak hem vatandaşlarına hem de dünyaya güven verebilir.
Özet
Kanada’nın önünde kritik bir seçim var:
-
Yakalamaya çalışan bir ülke olmaya devam mı edecek,
-
Yoksa liderlik koltuğuna mı oturacak?
