Uluslararası deniz taşımacılığında karbon salımına küresel vergi getirme planı, ABD’nin vetosuyla durduruldu.
Trump yönetimi, “küresel yeşil vergi aldatmacası” olarak nitelendirdiği bu düzenlemeye karşı çıkarak süreci bloke etti.
Tartışmanın Merkezi: Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO)
Birleşmiş Milletler’e bağlı Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO), Londra’daki toplantısında gemi taşımacılığını fosil yakıtlardan uzaklaştırmayı hedefleyen “Net Sıfır Çerçevesi” üzerinde karar almayı planlıyordu.
Ancak, ABD Başkanı Donald Trump ve Suudi Arabistan öncülüğündeki ülkeler, “küresel karbon vergisine” karşı çıkarak oylamayı engelledi.
Trump, Truth Social’da yaptığı paylaşımda şunları yazdı:
“ABD, deniz taşımacılığı üzerindeki bu küresel yeşil aldatmaca vergisini kabul etmeyecek.”
Trump’tan Sert Çıkış: “Küresel Yeşil Dolandırıcılık”
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio, planın başarısızlığını “Trump için büyük bir zafer” olarak nitelendirdi.
Rubio, bu girişimi “küresel karbon vergisi” olarak tanımladı ve destekleyen ülkelere yaptırım, vize yasağı gibi karşı önlemler uygulanabileceğini söyledi.
Trump ise Birleşmiş Milletler Genel Kurulu’nda yaptığı konuşmalarda da yeşil enerji yatırımlarını “aldatmaca” olarak nitelendirmişti.
Kanada Desteğini Açıkladı
Kanada Ulaştırma Bakanlığı sözcüsü Hicham Ayoun, yaptığı açıklamada Kanada’nın düzenlemeleri desteklediğini belirtti:
“Kanada, Uluslararası Denizcilik Örgütü’nün kurucu üyesi olarak, uluslararası ortaklarla iklim eylemini güçlendirmek için çalışıyor.”
Bununla birlikte, Kanada hükümeti ABD’nin olası ticaret veya güvenlik misillemeleri konusunda yorum yapmaktan kaçındı.
⏳ Görüşmeler 1 Yıl Ertelendi
Toplantının sonunda Suudi Arabistan, müzakerelerin bir yıl ertelenmesini teklif etti — ve ülkelerin yarısından fazlası bu öneriyi kabul etti.
IMO Genel Sekreteri Arsenio Dominguez şunları söyledi:
“Şimdi önünüzde bir yıl var. Görüşmeleri sürdürün, tartışın ve ortak bir uzlaşmaya varın.”
Ancak, Vanuatu İklim Değişikliği Bakanı Ralph Regenvanu, bu kararı “iklim krizinin aciliyeti göz önüne alındığında kabul edilemez” olarak nitelendirdi.
Küresel İklim Hedeflerine Darbe
Eğer bu düzenlemeler kabul edilseydi, tarihte ilk kez sera gazı salımına küresel bir vergi uygulanacaktı.
Amaç;
-
Deniz yakıtlarının karbon salımını aşamalı olarak azaltmak,
-
Emisyon üst sınırlarını belirlemek,
-
Aşım yapan gemilere ton başına karbon ücreti kesmekti.
Bu sistem yürürlüğe girseydi, yıllık 11 ila 13 milyar dolar gelir elde edilmesi öngörülüyordu. Bu fon, yeşil yakıt teknolojilerine yatırım yapmak, düşük emisyonlu gemileri teşvik etmek ve gelişmekte olan ülkeleri desteklemek için kullanılacaktı.
Sektör Belirsizlikte: “ABD Zorbalığına Rağmen Umut Var”
IMO yöneticilerinden Alison Shaw, kararın ardından yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Bu gecikme, denizcilik sektörünü belirsizlikte bırakıyor. Ancak bu hafta, ABD’nin baskısına rağmen sektörü temizleme arzusunun ne kadar güçlü olduğunu da gösterdi.”
Bugün gemi taşımacılığı, küresel karbon salımlarının yaklaşık %3’ünü oluşturuyor.
IMO’nun hedefi ise 2050’ye kadar net sıfır emisyon hedefine ulaşmak ve düşük karbonlu yakıtları yaygınlaştırmak.
Son Söz: “Gezegenin Vakti Daralıyor”
Çevre kuruluşu Seas At Risk’ten Anaïs Rios, ülkeleri yeniden harekete geçmeye çağırdı:
“Artık ülkelerin daha güçlü ve kararlı bir şekilde geri dönmesi gerekiyor.
Gezegenin ve denizcilik sektörünün kaybedecek zamanı yok.”
