Kanada göçmenlik sistemi sıklıkla gerçekleşen değişikliklerle oldukça dinamik bir yapıya sahip. Bu yazımızda, 2023 yılının en çarpıcı 10 gelişmesini sizlerle paylaşıyoruz.
1-Express Entry – Kategori Bazlı Seçim Sistemi
Mayıs 2023’te açıklanan ve Haziran sonunda uygulanmaya başlanan kategori bazlı seçim sistemi Kanada’nın belirli özelliklere sahip olan kişilere kalıcı oturum izni (PR) başvurusu yapmaları için olanak tanıyan bir sistem. 2023 yılı için belirlenen 5 kategoride 82 meslek duyuruldu, 6. Kategori olarak ise Fransızca yeterliliği CLB 7 ya da daha yüksek bir seviyede olan adayların hedef alınacağı söylendi.
Bu sistem kapsamında şimdiye dek 17 çekiliş yapıldı ve taban puanların 350’lere kadar düştüğü zamanlar oldu. Ancak kategori bazlı seçim sistemi genel çekilişleri olumsuz etkiledi ve bu çekilişlerin başladığı zamandan itibaren genel çekilişlerde taban puan 490’ların altına düşmedi. Yakın zamanda sistemde yaşanan teknik aksaklıklar nedeniyle çekiliş turları durunca 26 Ekim’den 6 Aralık’a kadar çekiliş gerçekleşmedi ve bu durum puanların iyice artmasına neden oldu.
2-Göç Seviyeleri Planı
2024-2026 Göç Seviyeleri Planı Kasım 2023’te Göçmenlik Bakanı Marc Miller tarafından açıklandı. Her yılın Kasım ayında güncellenen bu üç yıllık plan Kanada’nın işgücü ihtiyacına çözüm olmayı hedefliyor. Plan kapsamında Kanada’nın 2024’te 465.000, 2025’te 500.000 ve 2026’da 500.000 yeni göçmene kapılarını açması planlanıyor ve toplam hedefin yaklaşık %60’ını ekonomik göç programları oluşturuyor. 2024 yılı için bakacak olursak ekonomik göç programlarında en büyük payı 110,770 kişi ile Express Entry sisteminde bulunan Federal Skilled Worker Program, Federal Skilled Trades Program, and Canadian Experience Class programları ve 110,000 kişi ile Eyalet Aday Programları alıyor. Federal Yatırımcı Göçmenlik Programları olarak bilinen Start-Up Visa ve Self-Employed Persons kategorileri için ise 2024 hedefi toplam 5,000 kişi şeklinde.
3-Uluslararası Hareketlilik (International Mobility) Programı Kapsamında İnovasyon Programı (Innovation Stream)
Haziran 2023’te, Kanada’nın teknoloji yetenek stratejisinin bir parçası olarak, Kanada’nın, teknoloji mesleklerine daha fazla göçmen adayının ilgisini çekmek ve işverenlerin LMIA (Labour Market Impact Assessment) olmadan işe alım yapmalarını sağlamak amacıyla Uluslararası Hareketlilik Programı kapsamında bir Inovasyon Programı geliştirdiği açıklandı. Bu programın hükümet tarafından belirlenen bir şirketten iş teklifi alan başvuru sahiplerinin beş yıla kadar kapalı çalışma iznine başvurmalarına olanak sağlaması bekleniyor. Ayrıca, bazı talep gören mesleklerde çalışan kişiler, açık çalışma izni almaya hak kazanacak. Programın 2023 sonuna kadar açılmasının planlandığı söylendi.
4-Bazı Çalışma İzni Sahiplerine Öğrenim İzni Muafiyeti
27 Haziran 2023 itibarıyla, bazı çalışma izni sahiplerinin ve statüleri devam eden (maintained statü) bazı kişilerin, Kanada’da öğrenim görmek için öğrenim iznine sahip olma zorunluluğundan muaf oldukları açıklandı. Bu muafiyet kapsamında:
1. Geçerli bir çalışma iznine sahip olan ve bu izne ilişkin başvuruyu 7 Haziran 2023 veya öncesinde yapmış olan
2. IRPR 201. madde uyarınca çalışma iznini yenilemek için 7 Haziran 2023 tarihinde veya öncesinde başvuruda bulunmuş ve IRPR 186(u) paragrafı uyarınca çalışma yetkisine sahip olan kişiler bulunuyor.
Kanada’da eğitim almak isteyen çalışma izni sahiplerinin bu uygulama kapsamına girip girmediklerinden emin olmaları gerekiyor. Bu geçici uygulama 27 Haziran 2026 tarihine kadar devam edecek.
Bu kamu politikası kapsamında öğrenim izni olmadan eğitim alan kişiler programın uygunluğu olsa dahi Mezuniyet Sonrası Çalışma İzni (PGWP) başvurusu yapamıyorlar. Ayrıca tam zamanlı öğrenciyken kazanılan iş deneyimleri Express Entry’de Kanada deneyimi puanı getirmiyor.
5-Start-Up Visa Programındaki İyileştirmeler
Haziran 2023’te, Kanada’nın teknoloji yetenek stratejisinin bir parçası olarak, Kanada’nın yüksek vasıflı teknoloji mesleklerindeki çalışanlara fayda sağlayabilecek mevcut Start-Up Visa Programını iyileştirmeyi planladığı açıklandı.
Start-Up Visa (SUV) Programında aşağıdaki değişikliklerin hayata geçirilmesi bekleniyor:
- SUV başvuru sahiplerine mevcut bir yıllık süre yerine üç yıla kadar geçerli çalışma izni başvurusunda bulunabilme olanağı
- SUV başvuru sahiplerine kendi start-up işlerine özel çalışma izni yerine açık çalışma izni başvurusu yapmalarına izin verilmesi
- Yeni üç yıllık açık çalışma izni imkanının yalnızca Kanada’da gerekli ve acil ihtiyaç duyulan kişilere değil, girişimci ekibin her üyesine sunulması
- Risk sermayesi, melek yatırımcı grupları ve yeni kurulan işletmeye sermaye taahhüt eden iş inkübatörleri tarafından desteklenen başvuruların yanı sıra Kanada Tech Network üyesi olan iş inkübatörleri tarafından desteklenen uygulamalara öncelik verilmesi
6-Ziyaretçilerin Kanada’da Çalışma İzni Başvurusu Yapabilmeleri
Kanada’da geçerli bir iş teklifi alan ziyaretçiler, ülkeyi terk etmek zorunda kalmadan çalışma izni başvurusunda bulunabilmeye devam edecek. Bu COVID dönemi geçici kamu politikası 28 Şubat 2025’e kadar uzatıldı. Bu kamu politikası kapsamında başvuruda bulunan ve son 12 ay içinde çalışma iznine sahip olan ziyaretçiler yeni işverenleri ile daha hızlı çalışmaya başlamak için geçici çalışma izni talep edebiliyorlar.
Başvuruya hak kazanabilmek için, bu geçici kamu politikasından yararlanmak isteyen kişilerin:
- Başvuru yaptıkları gün Kanada’da ziyaretçi olarak geçerli statüye sahip olmaları
- LMIA veya LMIA’dan muaf bir iş teklifiyle desteklenen bir iş teklifine sahip olmaları ve diğer tüm standart kabul edilebilirlik kriterlerini karşılamaları gerekiyor.
7-Çalışma İzni Sahiplerinin Aile Üyeleri için Açık Çalışma İzni Kapsamının Genişletilmesi
30 Ocak 2023’ten itibaren IRCC, Kanada’da çalışmakta olan çalışma izni sahiplerinin eşlerinin ve bakmakla yükümlü oldukları kişilerin çalışma izni alma hakkını genişletti. Bu değişiklikle, düşük vasıflı mesleklerde çalışan (bazı istisnalar mevcut) çalışma izni sahiplerinin eşleri, çalışma çağındaki çocukları ve torunları da açık çalışma izni başvurusu yapma hakkına sahip oldular.
8-Aile Birleşimini Kolaylaştıracak Yeni Önlemler
Mayıs 2023’te aile birleşimine yönelik yeni önlemler açıklandı. Bu önlemler şunları içeriyor:
- Eş sponsorluğu başvurusunda bulunmuş kişiler için ziyaretçi vizesi (TRV) başvurularının 30 gün gibi kısa bir sürede sonuçlanması (uygulamanın bu kararı yansıtmadığını deneyimledik)
- ‘Family class’ başvurusu yapan eşler ve eşlik eden çocukları (çalışma yaşındaysa) için de Kanada’ya geldikten sonra açık çalışma izni başvurusu yapma imkanı
- Süresi 1 Ağustos ile 31 Aralık 2023 arasında dolacak açık çalışma izni sahipleri için 18 aya kadar açık çalışma izni uzatma olanağı.
9-Frankofon Hareketlilik (Francophone Mobility) Programının Genişletilmesi
Frankofon göçü Kanada Hükümeti’nin önceliklerinden bir tanesi. Haziran 2023’te IRCC, Frankofon Hareketlilik Programının iki yıllık bir süre için genişletildiğini duyurdu. Bu değişiklik Kanadalı işverenlerin orta düzeyde Fransızca bilgisi olan başvuru sahiplerine, birincil tarımdaki işler hariç tüm NOC sınıflandırmaları için iş teklifi verebilmelerine olanak tanıyor. Yeni dil yeterliliği kriterleri, dinleme ve konuşma için CLB 5 seviyesini yeterli görüyor ve okuma ve yazma becerileri için herhangi bir yeterlilik aranmıyor. Başvuru sahiplerinin, Fransızca yeterlilik testi sonucu, bir Fransız koleji veya üniversitesinden alınmış bir diploma veya derece veya Fransızca eğitim veren bir kurumdan eğitim aldıklarını onaylayan bir belge sunmaları gerekiyor.
Bu programda iş teklifinin Quebec eyaleti dışında bir eyalette olması gerekiyor. Teklif edilen pozisyonda Fransızca’nın kullanımı zorunlu değil ve işverenlerin LMIA başvurusu yapmalarına gerek bulunmuyor.
10-Türk ve Suriye Vatandaşlarına Yönelik Geçici Özel Önlemler (TS2023)
2023 dünyada yaşanan trajik olaylar nedeniyle Kanada’nın duyarlı davranarak çok sayıda özel önlem açıkladığı bir yıl oldu ve bunların arasında ülkemizde 6 Şubat 2023’te yaşanan büyük deprem sonrası açıklanan TS2023 şüphesiz Türk vatandaşları için bu yılın en önemli gelişmesi oldu. Bu özel önlemleri duyurduğumuz yazımıza bu bağlantıdan ulaşabilirsiniz.
29 Ekim’de yapılan bir güncellemeyle TS2023 özel önlemlerinin 3 Ocak 2024 tarihine kadar uzatıldığı duyuruldu. IRCC’nin uygunluk kriterlerine ilişkin yaptığı eksik bilgilendirme nedeniyle pek çok insan başvuru sonucunu Kanada’da beklemediği için başvuru reddi ile karşılaştı. Red alan kişilerin büyük bir kısmının Federal Mahkeme sürecine girmesi sonucu IRCC ‘settlement’ yani anlaşma yoluna gitti ve red alan kişilerin belirli bir tarihe kadar Kanada’ya dönüp bunu belgelendirmeleri halinde 30 gün içinde başvurularının tekrar değerlendirmeye alınacağını söyledi. Diğer taraftan başvurusu reddedilen herkesin sürenin uzatılması sayesinde Kanada’ya dönerek tekrar çalışma izni başvurusu yapması mümkün oldu.
Ayrıca IRCC yakın zaman önce program detaylarında bir güncelleme yaparak ilk günden paylaşılması gereken bir bilgiyi paylaştı ve kişilerin başvuruları işlem görürken Kanada’dan ayrılabileceklerini ancak kararın verildiği tarihte Kanada’da bulunmaları gerektiğini ekledi. İşlem sürelerinin değişken olması nedeniyle bu koşulu kişilerin başvurularının sonucunu Kanada’da beklemelerinin iyi olacağı şeklinde yorumlamak mümkün.
IRCC’nin Eylül 2023’te Fas’ta yaşanan depremden sonra açıkladığı özel önlemlere bakacak olursak depremin gerçekleştiği gün Kanada’da olmak gerekliliği gibi bir detay görüyoruz. Ayrıca başvuruya ilişkin karar verildiği zaman Kanada’da olunması gerekliliği de çok net olarak paylaşılmış. Bu farklılıkların TS2023 başvurularında IRCC’nin yaşadığı deneyim nedeniyle olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.
Son olarak, bu yıl uluslararası öğrenci programı ile ilgili çok önemli değişiklikler gerçekleşti. Bir kısmı hayata geçen değişikliklerle ilgili yazdığımız bilgilendirme yazısını bu bağlantıdan okuyabilirsiniz.
Kanada vize ve göçmenlik başvuruları için uygunluğunuzun değerlendirilmesi, kalıcı oturum başvurusu için stratejik planlama ve tüm vize ve göçmenlik başvurularınızda temsil hizmeti almak için bizimle web sitemizde bulunan ön değerlendirme formu üzerinden iletişime geçebilirsiniz.
