Kanada, dünyanın en iyi eğitim sistemlerinden birine sahip. Aynı zamanda, sürekli olarak eğitim kalitesini artırdığı için de adından sıkça söz ettiriyor. Güçlü ve iyi finanse edilmiş bir kamu eğitim sistemine sahip Kanada’da, özel okul sayısı oldukça sınırlı. Eyalete göre farklılıklar gösteren sistemde, federal bir Eğitim Bakanı bulunmuyor. Her eyaletin kendi Eğitim Bakanı, oranın sistemine göre yerel yöneticilik yapıyor. Eğitim kalitesiyle her geçen gün daha fazla uluslararası öğrenciyi karşılayan ülkede, küresel pandemi eğitim sistemini de sekteye uğrattı. Eğitim, uzunca bir süre online olarak ilerledi. Uluslararası öğrenciler bazı istisnalar dışında ülkeye kabul edilmedi. Yavaş yavaş kısıtlamalar azalırken ve öğrencilere yeşil ışık yakılmaya başlamışken, yeni göçmen sayısında da artış bekleniyor. Gerek öğrenci, gerek çalışan, gerekse kalıcı oturum sahibi olarak gelen çocuklu aileleri çok yakından ilgilendirecek bir konumuz var bugün: Kanada’da okul öncesi eğitim sistemi…

Kanada’da Okul Öncesi Eğitim

Sistemden bahsederken, söze Kanada eğitim terminolojisi ile başlamak gerek. Kreş ve okul öncesi eğitim döneminde çocuklardan bahsederken yaşlarına ve gelişim durumlarına göre bir çok farklı terim kullanılıyor. Bunlar;


Infant: 0-24 ay arası bebekler
Toddler: 14 ay -3 yaş arası çocuklar
Preschooler: 2,5 – 4 yaş çocuklar
Kindergartner: 4-6 yaş arasındaki çocuklar

Infant, toddler ve preschooler arasında çok keskin bir yaş sınırı yok. 24 aya kadar infant sayılırken, aynı zamanda 14 aylıkken toddler sınıfına başlayabiliyor. Benzer şekilde, 2,5 yaşında bir çocuk aslında toddler sayılırken preschool sınıfına gidebiliyor. Bu esnekliğin sebebi, çocukların bireysel ve gelişimsel farklarının olabilmesi. Örneğin; 3 yaşından önce kendi kendine yardımsız tuvalete gidebilmesi, yemek yiyebilmesi, kıyafetlerini değiştirebilmesi 2,5 yaşında bir çocuğun Preschool’a gitmesine sebep olabiliyor. Bu geçişlere öğretmen ve aile birlikte karar veriyor. Çocukların erken yaşlardaki gelişimleri birbirlerinden farklılık gösterebiliyor. Ancak bu durum, çocuğunuzun geri ya da ileri zekaya sahip olduğunu göstermiyor 🙂

Ontario’da çocuğunuz 4 yaşından sonra devlet okullarının anaokullarına ücretsiz gidebiliyor. Öncesinde yine devlet okulları içinde bulunan, yönetimi bağımsız anaokullarına ya da özel kurumlara ücretle yazdırabiliyorsunuz. 5 gün tam zamanlı eğitim için aylık aşağı yukarı 1,100 – 1,500 dolar arası bir rakamı gözden çıkarmalısınız. Bazı özel okullar yarım gün, üç tam gün, üç yarım gün şeklinde seçenekler sunabiliyor. Bunun dışında YMCA, Community Centre gibi kurumların da ebeveynli/ebeveynsiz programları, bakım hizmetleri oluyor.

Kanada'da Okul Öncesi Eğitim
Kanada’da Okul Öncesi Eğitim

Meşhur Kanada Eğitim Sisteminin Farkı Nedir?

Kanada’da okul öncesi eğitim sisteminin genel çerçevesi, okul öncesi uzmanlarından oluşan geniş bir ağ tarafından yazılıyor. Bu eğitimciler, küçük çocukların nasıl geliştiğini ve öğrendiğini çok iyi biliyor. Okul öncesi eğitim sistemine “yaşayan bir sistem” deniyor. Çünkü çok sayıda farklı erken çocukluk dönemi uzmanına ait fikri içeren bir süreçle zaman içinde geliştiriliyor. Belirli merkezlerdeki öğretmenler, okul öncesi müfredatı denetliyorlar ve geri bildirimde bulunuyorlar. İşbirliği ve diyalog yoluyla müfredat gözden geçiriliyor ve iyice mükemmelleştiriliyor. Dolayısıyla her daim değişime ve revizyona açık kalıyor.

“Oyun”un Kritik Önemi

Sistem; bilişsel, sosyal, duygusal ve fiziksel gelişimiyle çocuğu bir bütün olarak düşünüyor. Merak, yaratıcılık, özgüven, hayal gücü gibi öğrenme için gerekli becerilere büyük önem veriliyor. Problem çözme, deneyimleme ve sorgulama gibi süreçlere odaklanılıyor. Okul öncesi eğitim sistemi, oyunu insan türünün en yüksek başarılarından biri olarak tanımlıyor. Oyunun öğrenmedeki kritik rolünü önemsiyor. Ayrıca oyunun; sorgulama, yaratıcılık, problem çözme ve eleştirel bir biçimde düşünme gibi becerileri geliştirmedeki rolü hep hesaba katılıyor. Hatta sistem, bunun üzerine kurulu bile diyebiliriz. Oyun, onlar için hayati önem taşıyor.

Çok kültürlü bu ülkede öğretmenler de; kültürel olarak farklı iletişim biçimlerine, öğrenme yollarına saygı göstermeye ve derslerini, öğretmenlik yaptıkları çocukların öğrenme stillerine uyarlamaya teşvik ediliyor. Okul öncesi eğitimde karne olayı da yok. Çocukların kendi doğal ortamlarında gözlemlenmesine dayalı bir “değerlendirme” yapılıyor sadece. Bu sayede, öğretmenlerin çocukları gözlemleyerek öğrendikleri ile onlar için tasarladıkları müfredat arasında da sıkı bir ilişki bulunuyor. Kanada eğitim sisteminde okul öncesi öğretmenlerine büyük saygı gösteriliyor. Sistem de, öğretmenleri işlerini yaparken gerçekten destekleyen bir rehber niteliğinde. Öğretmenlerin mesleki gelişimlerini artırmayı amaçlıyor.